II. PHƯƠNG HƯỚNG GIẢI QUYẾT MỘT SỐ TRƯỜNG HỢP CỤ THỂ.
Khi giải quyết loại tranh chấp này cần phân biệt hai loại việc sau đây:
- Loại trước đây có bản án xử cho người chồng tập kết ly hôn với người vợ trong Nam.
- Loại lấy vợ khác mà không có bản án ly hôn với người vợ trong Nam.
1. Đối với các vụ kiện trước đây đã có án xử cho ly hôn.
Điều cần xem xét trước nhất để đề ra hướng giải quyết là: bản án đã xử cho ly hôn nay xác định lại là chính xác hay không chính xác. Thí dụ: Trước đây xử cho ly hôn vì người vợ đã đi lấy chồng khác hoặc theo địch nay lý do này vẫn đúng thì bản án là chính xác. Ngược lại người vợ vẫn chung thủy với chồng, trung thành với cách mạng thì bản án là không chính xác.
Trường hợp bản án xử cho ly hôn với những chứng cứ nay vẫn chính xác.
a, Nếu người ở lại trong Nam và người đi tập kết đã lấy người khác, nay hai người lại muốn trở lại với nhau thì giải thích cho họ biết việc họ xin trở lại chung sống với nhau là không hợp pháp, khuyên họ nên giữ nguyên tình trạng hiện nay để ổn định cuộc sống của cả hai gia đình. Nhưng sau khi giải thích họ vẫn cứ tự động trở lại chung sống với nhau do đó phát sinh mâu thuẫn, người vợ hoặc người chồng lấy sau có đơn kêu kiện đến Tòa án, thì Tòa án xử buộc họ không được chung sống với nhau nữa.
b, Nếu người vợ ở trong Nam đã thực sự lấy chồng khác, nay lại kiện đòi trở về với người chồng tập kết và người này đã có gia đình khác rồi, thì Tòa án giải thích chính sách khuyên họ rút đơn nếu họ không rút thì xử bác đơn. Trường hợp cá biệt người vợ trong Nam tuy đã lấy chồng khác nhưng do bị cưỡng bách, nay người chồng này không còn (chết hoặc nhờ thắng lợi của cách mạng mà người phụ nữ được giải phóng khỏi người chồng) hoặc ngoại tình có con riêng, nay giữa họ và người chồng tập kết vì tình nghĩa vợ chồng con cái mà muốn trở lại chung sống với nhau và người vợ lấy sau cũng thông cảm thì Tòa án khuyên họ tự thu xếp bàn bạc trong gia đình sao cho ổn thỏa.
Trường hợp bản án xử cho ly hôn với những chứng cứ nay xét thấy không chính xác.
a, Nếu người tập kết ra Bắc và người ở lại trong Nam chưa đi lấy người khác, nay cả hai bên thỏa thuận chung sống lại với nhau và yêu cầu Tòa án xóa bản án cũ đã xử cho ly hôn thì Tòa án nhân dân nơi cư trú của đương sự thụ lý, lấy đầy đủ hồ sơ rồi gửi đến Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao thuộc quản hạt để xử phúc thẩm coi như có sự kháng cáo của đương sự vắng mặt khi xét xử sơ thẩm. Tòa phúc thẩm hủy bản án để khôi phục quan hệ vợ chồng của họ.
b, Ngược lại, mặc dù lý do ly hôn trước không chính xác, nhưng sau đó cả hai người đều đã lấy vợ, lấy chồng khác nay lại xin trở lại chung sống với nhau thì Tòa án giải thích cho họ rõ việc làm đó không hợp pháp, khuyên họ giữ nguyên tình trạng để ổn định cuộc sống cho cả hai gia đình. Nếu họ không nghe thì xử bác đơn.
c, Nếu người chồng tập kết ra Bắc đã lấy vợ khác, người vợ trong Nam vẫn chờ chồng, nay người vợ này yêu cầu xóa bản án để vợ chồng họ chung sống với nhau thì Tòa án phải thụ lý lập hồ sơ và gửi về Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân tối cao thuộc quản hạt để giải quyết như trong trường hợp đã nói ở điểm a trên. Kết quả của việc hủy bản án dẫn đến tình trạng một chồng hai vợ, mà quyền lợi cả cả hai người vợ đều hợp pháp, đều cần được bảo vệ. Tòa án nhân dân cần giải thích khuyên họ tự thu xếp cuộc sống trong gia đình sao cho ổn thỏa.
Trong tình hình đó có thể xảy ra mấy trường hợp sau đây:
+ Người vợ lấy sau ở ngoài Bắc xin ly hôn với người chồng.
- Tòa án phải điều tra chu đáo, nếu thấy họ thực sự không muốn sống cạnh chồng chung và kiên quyết ly hôn thì chấp nhận nguyện vọng chính đáng của họ, đồng thời giải quyết thỏa đáng về tài sản, con cái.
+ Người chồng xin ly hôn người vợ trước ở trong Nam.
Trên cơ sở điều tra đầy đủ về tình hình của người vợ ở trong Nam, nếu vẫn chung thủy với chồng, và tha thiết chung sống với chồng, thì Tòa án cấn giải thích để người chồng rút đơn, nếu không rút đơn thì xử bác đơn.
+ Người chồng xin ly hôn với người vợ lấy sau.
Nếu xét thấy người chồng vì tình nghĩa sâu nặng với vợ con ở lại trong Nam, và việc cắt đứt quan hệ vợ chồng có lợi cho người vợ lấy sau (người vợ còn trẻ, chưa có con hoặc có ít con, có điều kiện tự lập về kinh tế) và trước thức tế cuộc sống của họ đã phát sinh mâu thuẫn thì Tòa án cần phối hợp với các đoàn thể và cơ quan hoặc chính quyền địa phương của người vợ sau giải thích cho họ hiểu rõ về Luật Hôn nhân và gia đình, về lợi ích bản thân của họ, nếu họ thuận tình ly hôn thì công nhận hoặc có thể xử cho ly hôn. Nếu người chồng xin ly hôn người vợ lấy sau với động cơ không đúng đắn, do tính ích kỷ, suy tính thiệt hơn giữa người vợ lấy trước và người vợ lấy sau hoặc có những thủ đoạn bòn rút của cải, thì kiên quyết xử bác đơn.
Còn nói chung trong cả hai trường hợp người chồng xin ly hôn với người vợ trước hoặc người vợ sau với những lý do không chính đáng thì Tòa án cần hòa giải giúp đỡ để họ chung sống tay ba.
+ Trường hợp một trong hai người vợ không xin ly hôn người chồng mà xin Tòa án cắt đứt quan hệ giữa người chồng và người vợ kia trong khi người vợ này vẫn tha thiết duy trì quan hệ vợ chồng. Tòa án cần giải thích cho họ thấy rõ hoàn cảnh đặc biệt của đất nước mới xẩy ra tình trạng như vậy, kiền trì khuyên họ nên suy nghĩ, tự thu xếp cho có lợi chung cho cả hai người phụ nữ và các con cái, để họ rút đơn. Nếu không rút đơn thì Tòa án hoãn xử để cho đương sự tiếp tục suy nghĩ. Sau khi Tòa án đã làm mọi biện pháp nhưng đương sự vẫn không thông thì Tòa án đưa ra xét xử và trong trường hợp đó không thỏa mãn được yêu cầu của đương sự.
+ Trường hợp người vợ trong Nam yêu cầu cải chính nội dung không chính xác của bản án đã xử ly hôn vắng mặt họ để bảo vệ danh dự mà không yêu cầu chung sống với người chồng tập kết vì người này đã lấy vợ khác rồi, thì Tòa án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sau khi điều tra cần có văn bản xác nhận sự thật, cải chính những điểm không chính xác của bản án ly hôn gửi về địa phương hoặc cơ quan của đương sự mà không cần phải làm thủ tục hủy án.
2. Loại đã lấy vợ khác mà không có bản án ly hôn với người vợ lấy trước ở trong Nam (Theo thông tư số 10/NV ngày 27-7-1966 của Bộ nội vụ hoặc tự ý lấy vợ khác).
Do hoàn cảnh đặc biệt của đất nước như đã nói ở phân trên nên đối với trường hợp người tập kết tuy không có án ly hôn với người ở trong Nam nhưng họ đã công khai lấy vợ hoặc lấy chồng khác, đã chung sống thực sự với nhau, được mọi người thừa nhận, kể cả trường hợp có đăng ký hoặc không có đăng ký kết hôn, nếu có tranh chấp thì cũng được giải quyết theo đường lối, phương châm, phương pháp và thủ tục giống như loại có bản án ly hôn.
Chỉ có khác là không có vấn đề hủy án đã xử cho ly hôn.
_Xem toàn bộ văn bản>>>>【Thông tư số 60/TATC ngày 22-02-1978】
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét